Netwerk Psychotrauma Nederland opgericht voor betere zorg

Om de kwaliteit van de psychotraumazorg in Nederland verder te verbeteren en samen te werken aan innovaties op dit terrein is vrijdag 18 september Netwerk Psychotrauma Nederland (NPN) opgericht.

De instellingen die zich hierin verbonden hebben zijn GGZ-instellingen die psychotraumazorg als specialistisch aanbod leveren, te weten:

– Centrum ’45, partner in Arq Psychotrauma Expert Groep, Oegstgeest/ Diemen
– GGZ Drenthe, Top referent traumacentrum en De Evenaar, Beilen
– Mediant, Centrum voor Psychotrauma, Enschede
– PsyQ Psychotrauma, Parnassia Groep, Den Haag
– Reinier van Arkel, Psychotraumacentrum Zuid-Nederland, Den Bosch
– Rivierduinen, Psychotraumacentrum, Leiden
– Sinai Centrum, Amstelveen

Ook de militaire GGZ en het Landelijk Zorgsysteem Veteranen (LZV) participeren actief in het NPN.

Bovenstaande instellingen leveren op dit moment gezamenlijk het overgrote deel van de psychotraumazorg in Nederland, met name de meer specialistische zorg. Het NPN zal zich in gaan spannen voor de hele psychotrauma zorgketen van preventie tot en met de hoog specialistische zorg.

De instellingen van het NPN zullen een belangrijke bijdrage gaan leveren aan het tot stand komen van de landelijke zorgstandaard Trauma- en stress gerelateerde stoornissen, waarin samen met (ex)patiënten gezocht wordt naar de beste wijze van zorg.

Het doel zal steeds zijn om kennis rond psychotrauma te bundelen en te delen om van daaruit, ondersteund door wetenschappelijk onderzoek, te komen tot vernieuwing in de zorg. Dit moet steeds weer leiden tot verbetering van het welzijn van individuen én hun directe naasten, die getroffen zijn door traumatische gebeurtenissen.

Het bericht Netwerk Psychotrauma Nederland opgericht voor betere zorg verscheen eerst op Informedics – medische informatie online.

Derde Europese week voor hoofd-halskanker: 21-25 september 2015

De ‘Make Sense’ campagne en “awareness-week”, georganiseerd door de Europese Hoofd-Hals vereniging (EHNS), streeft naar een groter bewustzijn van hoofd-halskanker. Hierdoor kunnen de behandelingsresultaten en kansen op genezing voor patiënten met hoofd-halskanker verbeteren.

Tijdens deze week voor en over hoofd-halskanker zal er in Europees verband een uitgebreid programma zijn, met onder andere uitgebreide aandacht in de media, presentaties bij het Europese parlement, patiënten-activiteiten en gratis geaccrediteerde scholingsmomenten.

De derde Europese week voor hoofd-halskanker wordt van 21-25 September 2015 gehouden.
Herkent u Hoofd-halskanker? Test uw kennis door op de gratis link naar de e-module hoofd-halskanker te klikken.

Het bericht Derde Europese week voor hoofd-halskanker: 21-25 september 2015 verscheen eerst op Informedics – medische informatie online.

Kabinet: ‘Heb oog voor dementie’

‘Heb oog voor elkaar, heb oog voor dementie’. Met die boodschap vraagt het kabinet samen met mensen die zich inzetten voor een dementievriendelijke samenleving aandacht voor dementie. De videoboodschap ‘Heb oog voor dementie’ wordt maandag op de eerste dag van de week van dementie wijd verspreid.

Weten wat dementie is
Vice-premier Lodewijk Asscher (SZW), minister Edith Schippers (VWS) en minister Jet Bussemaker (OCW) zijn samen met verantwoordelijk staatssecretaris Martin van Rijn (VWS) te zien in de video. Hun boodschap: ‘Mensen met dementie leven langer in ons midden. We komen ze tegen. Jij ook. Op straat, in de bus, bij de bakker. Herkennen we hen? Weten we wat dementie is?’

Van Rijn: ‘Dementie zal de komende jaren een steeds grotere rol in ons dagelijks leven spelen. Deze video is bedoeld voor iedereen die meer wil weten over dementie. Meer begrip voor dementerenden kan leiden tot betere zorg. Zolang het niet mogelijk is van dementie te genezen, moeten we de ziekte zo dragelijk mogelijk maken voor patiënt, familie en mantelzorger’.

Miljoen mensen bijspijkeren over dementie
Van Rijn kondigde al eerder aan dat de komende 5 jaar een miljoen Nederlanders worden bijgespijkerd over dementie. De bewindspersoon wil het besef en het begrip van de samenleving voor dementie vergroten. Daarnaast investeert het kabinet tot 2017 32,5 miljoen euro in het Deltaplan Dementie, dat voorziet in wetenschappelijk onderzoek naar de dodelijke hersenaandoening.

Dementie in Nederland
Mensen leven gemiddeld acht jaar met dementie: zes jaar thuis en twee jaar in een zorginstelling. In Nederland leven naar schatting 260.000 mensen met dementie. Dat aantal stijgt in 2050 tot minimaal 400.000, omdat Nederland meer ouderen krijgt die bovendien steeds ouder worden. Met het stijgen van de leeftijd neemt de kans op dementie toe.

Hervorming langdurige zorg
Het vergroten van kennis en besef van dementie is onderdeel van de hervorming van langdurige zorg. Die is er op gericht is de kwaliteit, houdbaarheid en betrokkenheid bij de zorg te versterken en te verbeteren.

Het bericht Kabinet: ‘Heb oog voor dementie’ verscheen eerst op Informedics – medische informatie online.

CareClowns maken waardevol contact met ouderen met dementie

CareClowns zijn weer volop bezig met het bezoeken van ouderen met dementie. Door waardig en oprecht contact bieden zij deze mensen een moment van afleiding en plezier. Op Wereld Alzheimer Dag zetten de CareClowns de ouderen extra in het zonnetje door op een ludieke manier te trakteren op slagroomsoesjes vermomd als clownsneuzen.

Stichting CareClowns, een initiatief van CliniClowns, heeft tot doel om oprecht contact te maken met ouderen met dementie. CareClowns bezoeken ouderen met dementie in zorginstellingen en dagopvang. Met persoonlijke aandacht, spel en muziek, weten de clowns de ouderen in de zorginstellingen te bereiken en te verleiden tot contact. Het vaste patroon wordt letterlijk doorbroken, waardoor de dag meer kleur krijgt. Zo verzachten de CareClowns het isolement en eenzaamheid bij de ouderen. De bewoners reageren vaak verrast, blij en dankbaar; maar ook voor familieleden en verzorgend personeel is het bezoek van de CareClowns bijzonder. Zij zijn getuige van mooie momenten en zien reacties die al langere tijd niet meer zijn waargenomen.

Wereld Alzheimer Dag 2015
Op Wereld Alzheimer Dag zetten de clowns de ouderen met dementie extra in het zonnetje door op een ludieke manier te trakeren op slagroomsoesjes vermomd als clownsneuzen. Rosalijn Haverkamp, verzorgende van zorginstelling Inovum: ‘De interactie tussen CareClowns en onze bewoners is zo bijzonder. Ieder geluksmomentje laat je inzien dat er nog zoveel in deze mensen aan emoties aanwezig is.’

Nieuwe start
Medio 2015 heeft CareClowns een nieuwe start gemaakt met steun van een aantal betrokken vermogensfondsen,waaronder Fonds Sluyterman van Loo, RCOAK, VSBfonds, Fonds 1818 en Dioraphte. Zij legden de basis voor het opbouwen van de organisatie de komende jaren. Om zoveel mogelijk ouderen met dementie te bereiken is echter meer hulp nodig. Kijk op www.careclowns.nl hoe u kunt helpen.

Het bericht CareClowns maken waardevol contact met ouderen met dementie verscheen eerst op Informedics – medische informatie online.

Twee nieuwe behandelingen voorwaardelijk toegelaten tot basispakket

Minister Edith Schippers (Volksgezondheid) heeft besloten om autologe vet transplantatie bij borstreconstructie na borstkanker en de herniabehandeling PTED voorwaardelijk toe te laten tot het basispakket. Door behandelingen en medicijnen voorwaardelijk tot het verzekerde pakket toe te laten krijgen patiënten toegang tot deze veelbelovende vormen van zorg en komt er inzicht in de effectiviteit en kosteneffectiviteit van deze zorg.

Autologe Vet Transplantatie bij borstreconstructie
Bij borstreconstructies met autologe vet transplantatie (AFT) worden eigen vetcellen naar de borst getransplanteerd. Dit is een veelbelovende nieuwe behandeling, maar er is nog niet bewezen dat deze behandeling ook daadwerkelijk een goed resultaat oplevert. Daarom wordt de behandeling nu onder voorwaarden en in een onderzoekssetting toegelaten tot het pakket, voor vrouwen die een borstreconstructie ondergaan na borstkanker. Uit het onderzoek moet blijken of de behandeling gezondheidswinst oplevert. De voorwaardelijke toelating gaat in op 1 oktober en geldt voor een periode van 4,5 jaar. Tijdens deze periode vindt onderzoek plaats naar de effectiviteit en kosteneffectiviteit van AFT. In dat onderzoek wordt deze behandeling vergeleken met de standaardbehandeling voor borstreconstructies met een prothese. Aan dit onderzoek doen in totaal 196 vrouwen mee. Informatie over de studie wordt opgenomen in patiëntenfolders en de voortgang van de studie wordt 4 keer per jaar bekeken.

PTED
PTED is een behandeling van het ‘lumbosacraal radiculair syndroom bij lumbale hernia’. Bij deze aandoening drukt een uitstulping van de tussenwervelschijf op een uittredende zenuwwortel, met als gevolg uitstralende pijn naar bil en/of been. Voor PTED geldt dat nog niet bewezen is dat deze behandeling gezondheidswinst oplevert. PTED wordt daarom voorwaardelijk toegelaten tot het basispakket met ingang van 1 januari 2016, voor de duur van 4 jaar. Gedurende deze 4 jaar wordt onderzoek gedaan. Aan het onderzoek doen in totaal ongeveer 1000 patiënten mee.

Het bericht Twee nieuwe behandelingen voorwaardelijk toegelaten tot basispakket verscheen eerst op Informedics – medische informatie online.

MemoryGapp verbindt mensen met Alzheimer en hun familie

Els De Craecker, dj bij JoeFM, lanceert maandag 21 september MemoryGapp voor iPhone(r) en iPad(r). Met de app kan men de eigen stem opnemen en die linken aan het eigen gezicht op foto’s. Deze interactieve foto’s worden gedeeld met dierbaren die lijden aan Alzheimer of andere aan dementie gerelateerde ziekten. Zij kunnen on-demand, door te tikken op de gezichten, de stemmen horen en zo de verhalen achter de foto’s opnieuw beleven.

Doordat gebruikers foto’s kunnen taggen en meerdere stemopnames kunnen toevoegen per foto, geeft MemoryGapp families de mogelijkheid om stemopnames te verzamelen en bij te houden zodat mensen die lijden aan dementie troost en rust in kunnen vinden bij het horen van vertrouwde stemmen terwijl ze de foto’s bekijken.

Kenmerken van de app
– Het bevat een album met daarin de getagde foto’s met audio, zodat de gebruiker te allen tijde toegang heeft tot vertrouwde stemmen en herinneringen.
– Nodigt vrienden, familie of kennissen uit om mee te werken. In hun inbox komen de foto’s terecht waar ze hun stem aan kunnen toevoegen.
– Wanneer een stemopname is gemaakt en opgeslagen, dan wordt die meteen beschikbaar voor de verzender van de foto.
– Een foto nemen of een stemopname maken kan allemaal in de app zelf, de gebruiker hoeft de app niet te verlaten.

Beschikbaarheid
Naar aanleiding van Wereld Alzheimer dag op maandag 21 september, is de MemoryGapp beschikbaar in de App Store.
MemoryGapp is beschikbaar in de App Store voor Euro 3.99 en ontwikkeld voor iPhone(r) and iPad(r).
App Store Link: https://itunes.apple.com/us/app/memorygapp/id1038809587?ls=1&mt=8

Het bericht MemoryGapp verbindt mensen met Alzheimer en hun familie verscheen eerst op Informedics – medische informatie online.

Philips en Catharina sluiten overeenkomst voor nieuwe hartcentrum

Philips en het Catharina Ziekenhuis in Eindhoven hebben vandaag een overeenkomst getekend voor de medische technologie van het nieuwe hart- en vaatcentrum, dat het ziekenhuis momenteel bouwt en dat medio 2016 open gaat. Het Catharina Ziekenhuis krijgt hiermee toegang tot de nieuwste technologieën voor de beeldgestuurde behandeling van patiënten met hart- en vaatziekten. Door de nieuwe samenwerking met Philips versterkt het Catharina Ziekenhuis zijn toonaangevende positie als topspecialistisch referentie- en behandelcentrum voor deze patiëntengroep.

Jaarlijks worden duizenden mensen doorverwezen naar het Hart- en vaatcentrum van het Catharina Ziekenhuis en dit aantal neemt snel toe. Het Catharina Ziekenhuis breidt daarom uit en bouwt een groot nieuw centrum waar al zijn behandelactiviteiten worden geconcentreerd en een geïntegreerde zorg kan worden geboden voor de diagnose en behandeling van patiënten. Het centrum wil daarbij gepersonaliseerde behandelingen kunnen bieden, snelle toegangstijden, een hoge kwaliteit, kosteneffectiviteit en een grote patiënttevredenheid.

Vijf interventiekamers en twee hybride operatiekamers
Het grootste hart- vaatcentrum van Nederland wordt door Philips voorzien van vijf volledige, geavanceerde interventiekamers en twee hybride operatiekamers: een combinatie van een steriele conventionele operatiekamer met een kamer voor beeldgestuurde behandelingen, vaak operatiekamer van de toekomst genoemd. Alle kamers worden uitgerust met de allerlaatste innovaties op het gebied van interventionele medische beeldvorming en klinische IT voor de nieuwste typen live 3D beeldgestuurde behandelingen.

“Het Hart- en vaatcentrum van het Catharina Ziekenhuis transformeert naar een specialistisch topklinisch centrum waar mensen uit héél Zuid-Nederland, vanuit een geïntensiveerd samenwerkingsverband met andere ziekenhuizen, kunnen worden geholpen met de allernieuwste typen beeldgestuurde behandelingen van hart- en vaatziekten,” zegt Piet Batenburg, bestuursvoorzitter van het Catharina Ziekenhuis. “Met Philips hebben we een sterke en flexibele partner om onze ambities te realiseren.”

“Met de nieuwe technologie kan het nieuwe hartcentrum nog sterker inzetten op zijn speerpunten: innovatie en kwaliteit van zorg. We willen voorop lopen in het kunnen aanbieden van de nieuwste typen behandelingen, zoals het beeldgestuurd, heel lokaal en met minimaal bijkomend letsel behandelen van hartritmestoornissen of vervangen van hartkleppen,” voegt cardioloog Lukas Dekker toe.

“We zijn bijzonder trots dat het grootste hart- en vaatcentrum van Nederland zich aan Philips verbindt en dat we hen kunnen ondersteunen in de strategische transitie die zij doormaken” zegt Henk Valk, General Manager van Philips Healthcare Benelux. “Samen vormen we bovendien een sterke combinatie om nieuwe typen behandelingen klinisch en technologisch verder door te ontwikkelen, zodat meer patiënten – ook zij met de meest complexe aandoeningen – kunnen profiteren van de grote voordelen die beeldgestuurde behandelingen bieden, zoals minder letsel en een kortere herstelstijd.”

Alle interventiekamers worden voorzien van speciale technologie waarmee de hoeveelheid gebruikte röntgenstraling tijdens procedures tot 83% worden verminderd, zonder dat dit ten koste gaat van de beeldkwaliteit. Hier profiteren zowel patiënt als personeel sterk van.

De klinische IT bestaat onder meer uit live 3D navigatieoplossingen, zoals EP Navigator, HeartNavigator en EchoNavigator. Deze oplossingen combineren 3D beeldvorming met röntgenbeeldvorming en geven de artsen een beter inzicht tijdens de verschillende typen behandelingen.

Het bericht Philips en Catharina sluiten overeenkomst voor nieuwe hartcentrum verscheen eerst op Informedics – medische informatie online.

Geneesmiddeltekorten kosten apotheekzorg tientallen miljoenen per jaar

De explosieve stijging van geneesmiddeltekorten in Nederland betekent voor de apotheekzorg een kostenpost van 60 tot 70 miljoen euro per jaar. Apothekers zijn veel tijd kwijt aan het zoeken naar een vervangend middel en het informeren van de huisarts en patiënt, wat ten koste gaat van hun andere werkzaamheden zoals medicatiebewaking en beoordeling van de farmacotherapie.

Dit blijkt uit onderzoek van organisatieadviesbureau Berenschot in opdracht van het ministerie van VWS en schattingen van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK), waarover het Pharmaceutisch Weekblad bericht.

Het aantal medicijnen dat fabrikanten jaarlijks niet kunnen leveren is in tien jaar tijd gestegen van 91 middelen in 2004 naar 527 in 2014. Volgens de SFK moeten apothekers bij zo’n 200.000 verstrekkingen per week op zoek naar een vervangend middel, wat neerkomt op één op de twintig verstrekkingen. De afhandeling daarvan duurt gemiddeld vijftien minuten extra, afhankelijk van het type tekort.

Apothekers lossen geneesmiddeltekorten op door per patiënt maatwerk te leveren. Ze zoeken naar substitutie (zelfde werkzame stof, ander merk), een alternatief middel (andere werkzame stof) of door import. “Een standaardoplossing per geneesmiddeltekort is er niet, elk tekort werd op verschillende manieren opgelost”, aldus de onderzoekers. Het onderzoek is uitgevoerd van september 2012 tot september 2013.

Het bericht Geneesmiddeltekorten kosten apotheekzorg tientallen miljoenen per jaar verscheen eerst op Informedics – medische informatie online.

Balance Awareness Week: 14-20 september 2015 #BAW15

Stichting Hoormij (waar de Nederlandse Vereniging voor Slechthorenden deel van uitmaakt) strijdt voor meer bekendheid en begrip rondom duizeligheidsklachten als gevolg van de ziekte van Ménière of een brughoektumor. Daarom organiseert Stichting Hoormij/NVVS van 14-20 september 2015 een Balance Awareness Week. Het thema van deze publiekscampagne is ‘Als je wereld draait… heb je houvast nodig’.

Zwalkend over straat terwijl je geen druppel gedronken hebt? De wereld zien draaien alsof je in een zweefmolen zit? Duizeligheid en evenwichtsklachten zijn voor veel mensen aan de orde van de dag. De zoektocht naar een precieze diagnose is vaak nog een langdurig proces, ook omdat er over sommige evenwichtsproblemen nog weinig bekend is. Zo wordt pas sinds kort de diagnose vestibulaire migraine officieel erkend. Een juiste diagnose is van groot belang voor het behandelen van de klachten en het ermee leren omgaan. Mede daarom is deze bewustwordingsweek zo belangrijk.

‘Knowledge is key’
Wie net de diagnose ‘ziekte van Ménière’ of ‘brughoektumor’ heeft gehad, wil alles weten over deze aandoening. Kennis kan verder helpen bij de acceptatie en het leren omgaan met bijvoorbeeld de aanvallen van draaiduizeligheid (Ménière) of uitvalverschijnselen van gehoor en evenwicht (brughoektumor). Daarom organiseert Stichting Hoormij/NVVS regelmatig informatiebijeenkomsten door geheel Nederland.

Henk de Graaf is lid van de Commissie Ménière van Stichting Hoormij en vertelt als ervaringsdeskundige regelmatig zijn verhaal op de informatiebijeenkomsten over Ménière. “Mijn oorsuizen is nu mijn grootste probleem, maar de draaiduizeligheid was het meest ontwrichtend de eerste jaren van mijn Ménière. Ik vind het belangrijk lotgenoten daarover te informeren en vertel daarom graag mijn verhaal. Het blijft leuk om te doen; mensen helpen, ervaringen bij elkaar brengen. Die ervaringen van andere Ménière-patiënten, daar heb je houvast aan. Samen met de medische uitleg van de kno-arts zorgt dat ervoor dat zo’n informatiebijeenkomst echt een meerwaarde heeft!”

Voor mensen met de ziekte van Ménière zijn er informatiebijeenkomsten op donderdag 1 oktober 2015 in Venlo en op 8 oktober in Winterswijk. Mensen met een brughoektumor kunnen terecht op 31 oktober in Leiden en 12 november in Maastricht. Aanmelden via www.nvvs.nl/BAW15.

#BAW15
In de Balance Awareness Week zullen diverse subthema’s aan bod komen, zoals wat te doen na de diagnose, ervaringsverhalen, hulpverlening en hulpmiddelen (o.a. evenwichtsoefeningen). Stichting Hoormij/NVVS plaatst diverse berichten en video’s op www.nvvs.nl/BAW15 en met #BAW15 op Twitter.

Behoefte
De Balance Awareness Week is al jarenlang een bekend fenomeen in de Verenigde Staten, Groot-Brittannië en Australië. Vorig jaar organiseerde Stichting Hoormij/NVVS voor het eerst een Balance Awareness Week in Nederland. “Er was zoveel belangstelling voor onze artikelen en interviews rondom duizeligheid en evenwicht, dat we er dit jaar nog uitgebreider aandacht aan besteden. Deze themaweek voorziet duidelijk in een behoefte, want mensen zoeken naar herkenning en maatschappelijke erkenning”, zegt Joop Beelen, directeur van Stichting Hoormij/NVVS.

Het bericht Balance Awareness Week: 14-20 september 2015 #BAW15 verscheen eerst op Informedics – medische informatie online.

Schippers wil meer helderheid over kosten medicijnen

schippersMinister Edith Schippers (VWS) roept de farmaceutische industrie op helder te maken hoe de kostenopbouw van dure geneesmiddelen is. Op dit moment heeft niemand buiten de farmaceutische bedrijven daar zicht op. Schippers bepleit verandering daarin, omdat dure geneesmiddelen een steeds groter beslag leggen op het geld dat voor zorg beschikbaar is. Aan de andere kant erkent Schippers dat voor de industrie de doorlooptijd tussen het tot stand komen van de innovatie en het moment dat het middel in het verzekeringspakket komt vaak erg lang is.

Schippers deed haar oproep voor een internationaal gehoor van vertegenwoordigers van bedrijfsleven (zowel multinationals als startups), wetenschap en politici in Dalian. In deze Chinese havenstad vindt van 9 tot en met 11 september de zomereditie van het World Economic Forum, bekend van de jaarlijkse winterbijeenkomst in Davos, plaats. Schippers was door het World Economic Forum speciaal uitgenodigd om op vier sessies te spreken.

Op dit moment vinden er spectaculaire en veelbelovende ontwikkelingen plaats op het gebied van medicijnen. Geneesmiddelen worden steeds meer gericht ontwikkeld op de specifieke situatie van een individuele patient. Omdat het dan om kleine aantallen patienten gaat, zijn de kosten hiervan zeer hoog. Onduidelijk is echter hoe die kosten zijn opgebouwd. Omdat de samenleving deze kosten moet opbrengen – in Nederland via de zorgpremie – vindt Schippers dat diezelfde samenleving het recht heeft te weten waar het geld heen gaat. De minister toont begrip voor de bezwaren van de industrie tegen regelgeving die voor vertraging van het beschikbaar komen van geneesmiddelen zorgt.

Wanneer Nederland in de eerste helft van 2016 voorzitter van de Europese Unie is, heeft dit onderwerp voor Schippers hoge prioriteit. Zij is al begonnen om met landen als Belgie en Luxemburg gezamenlijk prijsonderhandelingen te voeren, omdat deze landen samen meer patienten vertegenwoordigen en daardoor een sterkere onderhandelingspositie hebben.

Schippers over haar inzet op gezamenlijke onderhandelingen en meer transparantie in de kostenopbouw van dure geneesmiddelen: “Dit veranderen we niet zomaar, het zal stap voor stap gaan, maar we moeten er nu een begin mee maken.”

Ander groot thema op het World Economic Forum in Dalian was de verwachting dat in 2022 wereldwijd de helft van de zorguitgaven voor rekening van de ‘opkomende economieen’ komt. Belangrijk voor die landen is dat zij in de ontwikkeling van hun zorgstelsels bepaalde fases kunnen overslaan, om zo verspilling van tijd en geld te voorkomen. Internationaal – waaronder in China zelf – is veel belangstelling voor het gemengde Nederlandse zorgstelsel van private instellingen en publieke randvoorwaarden. Die wereldwijde belangstelling wordt gevoed door het feit dat Nederland erin slaagt kostenbeheersing te combineren met kwaliteitsverhoging en hogere patienttevredenheid. In 2014 heeft Nederland 2 miljard minder aan zorg uitgegeven dan begroot en in de European Consumer Health Index bekleedt Nederland al jaren een koppositie.

Het bericht Schippers wil meer helderheid over kosten medicijnen verscheen eerst op Informedics – medische informatie online.